เทศบาลเมืองปากพูน ตั้งอยู่ในพื้นที่ ตำบลปากพูน อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช นอกเขตเทศบาลตำบลท่าแพ เป็นเมืองที่เจริญเติบโตมาช้านาน ในอดีตเป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ำจากอ่าวไทย เข้ามายังใจกลาง เมืองนครศรีธรรมราช เดิมชื่อ "ปากน้ำปากพูน” กลุ่มคนที่อาศัยอยู่แต่ดั้งเดิม มีทั้งชาวไทยและ มุสลิม โดยชาวมุสลิมอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานในรัชสมัย รัชกาลที่ ๒ ส่วนใหญ่เดินทางมาจากหนองจอก คนไทยบางส่วนอพยพมาจากเมืองเพชรบุรี มีชุมชนที่สำคัญในอดีต คือ "ชุมชนโมคลาน"

เทศบาลเมืองปากพูน เป็นหน่วยงานบริหารราชการส่วนท้องถิ่นในเขตอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช มี ฐานะเป็นนิติบุคคล เดิมเทศบาลเมืองปากพูนมีฐานะเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลปากพูน ซึ่งจัดตั้งขึ้นตาม พระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ โดยกระทรวงมหาดไทยได้ประกาศ และกำหนดให้มีฐานะเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล ต่อมาได้มีการยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลปากพูน ขึ้นเป็นเทศบาลเมืองปากพูนโดยประกาศกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ ๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

ตำบลปากพูนมีเนื้อที่ส่วนใหญ่มีลักษณะดินปนทรายและดินตกตะกอนที่มีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง รูปร่างเป็นแนวยาวและอยู่บนภูมิประเทศที่เป็นสันตอนจากการตกตะกอนทับถมของทราย ส่วนชายทะเลจะมีพื้นที่ป่าชายเลน บ้านเรือนที่อยู่อาศัยริมคลองและมีคลองที่สำคัญอยู่ ๒ สาย คือคลองท่าแพ ต้นน้ำเขาหลวงผ่านจากคลองบ้านตาลไหลผ่านตำบลท่างิ้ว ดันน้ำมาจากอำเภอพรหมคีรีไหลออกสู่ปากอ่าวไทยบริเวณปากน้ำคลองปากพยิง ต้นน้ำจากเทือกเขาหลวงไหลผ่านอำเภอพรหมคีรี บ้านหลาโอนไหลสู่อ่าวไทย หมู่ที่ ๑๑